Nowoczesne banki mają coraz więcej narzędzi pozwalających firmom mierzyć się z wyzwaniami biznesowymi. Aby tworzyć te rozwiązania, muszą znać klientów i rozumieć trudności, z jakimi się zmagają. O tym, jak budować współpracę pomiędzy bankiem a przedsiębiorstwami, mówi Rafał Antczak, wiceprezes PKO BP.
Jakie największe wyzwania stoją przed polskimi przedsiębiorstwami?
W PKO Banku Polskim przedsiębiorstwa definiujemy jako te podmioty gospodarcze, które mają przychód roczny w przedziale od 5 do 30 milionów złotych. Taki segment badaliśmy w ramach Mapy wyzwań przedsiębiorstwa – badania, które zleciliśmy Instytutowi GfK. Okazuje się, że najtrudniejszym wyzwaniem dla firm nie są ani płynność, ani konta VAT, które zostały niedawno wprowadzone. Identyfikujemy znacznie poważniejszy problem. Można go określić jako pułapka średniego rozwoju. Średnie firmy w dużej mierze osiągnęły szczyt możliwości i rozwoju. Aby kontynuować wzrost, musiałyby wyjść na rynki globalne, co wymaga większych inwestycji. Podobna sytuacja miała miejsce we Włoszech. Tamtejsze firmy bardzo dynamicznie rozwijały się w ciągu lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, ale potem, pod koniec lat osiemdziesiątych, ich rozwój zahamował. Przedsiębiorstwa te wciąż tworzą dobrej jakości produkty, ale raczej na lokalny rynek. Zamiast się konsolidować i sięgać po większe projekty inwestycyjne, zostały w swojej niszy, podczas gdy rynek europejski był przejmowany przez firmy z Niemiec, Japonii i Stanów Zjednoczonych. To samo może spotkać polskie firmy dzisiaj. Wywalczenie sobie przyczółka na rynku globalnym wymaga większych projektów inwestycyjnych, co przy ich obecnym bilansie jest nieosiągalne. Najlepszym wyjściem byłaby konsolidacja średnich firm. Ta droga jest jednak trudna, ponieważ wymaga od właścicieli dwóch, trzech firm, by zamiast konkurować, zaczęli współpracować. Razem obsługiwaliby większą część rynku, co oznaczałoby znacznie większy roczny przychód, a to z kolei umożliwiłoby choćby łatwiejsze uzyskanie finansowania z banku na inwestycje kapitałowo intensywne. Konsolidacja byłaby też korzystniejsza w przypadku wchodzenia na giełdę, gdzie większe szanse ma oczywiście firma większa, stabilniejsza, regularnie wypłacająca dywidendy i niecierpiąca na silną zmienność notowań, z którą borykać się muszą mniejsze podmioty. To wszystko pozwoliłoby snuć realne plany o ekspansji. Pozostaje pytanie, czy właściciele średnich firm są otwarci na taką ścisłą współpracę. Wydaje się, że przedsiębiorstwa mają obecnie inne zmartwienia – próbują zwiększyć dochodowość na swojej bazie klientów, a my, jako PKO Bank Polski, staramy się im w tym pomóc swoją ofertą usług finansowych. Mamy także w ofercie inne rozwiązania, np. w zeszłym roku kupiliśmy fintech ZenCard, który pozwala wdrożyć bardzo zaawansowany program lojalnościowy. Ta technologia udowodniła swoją skuteczność i klienci ją chwalą. Jest to narzędzie pozwalające na zbieranie informacji o klientach, niezależnie od tego, czy płaca kartą, czy gotówką, rozpoznawanie ich kolejnych wizyt i dostosowywanie promocji na podstawie ich zakupów.
Jak PKO Bank Polski wspiera firmy, które chcą inwestować w nowoczesne narzędzia cyfrowe?
Wdrożenie systemu i zbudowanie infrastruktury może być finansowane przez bank lub ze środków Unii Europejskiej. Potem jednak firmy i tak muszą ponieść koszty stałe i zmienne, wynikające na przykład z potrzeby aktualizacji systemów, ich codziennej obsługi czy z zapobiegania atakom hakerskim. Przedsiębiorstwa są tego świadome, dlatego odwlekają decyzję o wdrożeniu tego rodzaju innowacji. Jest jednak inne wyjście. PKO Bank Polski sam obecnie wdraża szereg narzędzi cyfrowych, dlatego już dziś oferujemy spektrum rozwiązań technologicznych, wspierających biznes naszych klientów. Robimy to z dwóch powodów. Po pierwsze, my sami ponieśliśmy koszty wdrożenia tego typu narzędzi, a ich rozszerzenie na klientów banku jest znacznie tańsze od sytuacji, w której każdy z nich musi zrobić to indywidualnie. To samo rozumowanie przyświeca nam przy najnowszym projekcie chmury, nad którą pracujemy na wewnętrzne potrzeby banku. Chcemy, by dzięki temu nasze procesy były łatwiejsze i bezpieczniejsze. Te same usługi będziemy w stanie zaproponować klientom za relatywnie niską cenę.
Jak w praktyce funkcjonuje Centrum Bankowości Przedsiębiorstw?
To jednostka, która jest skoncentrowana na bankowości średnich firm. Oferuje klientom wsparcie ze strony mobilnych doradców i analityków kredytowych. Pomagają oni podejmować decyzje kredytowe, wypełniać stosowne wnioski, dzięki czemu mogą być rozpatrzone w odpowiednio krótkim czasie. Ta struktura działa już w całej Polsce. Centrum Bankowości Przedsiębiorstw wykorzystuje i testuje najnowsze rozwiązania technologiczne. Jeżeli którekolwiek narzędzie sprawdza się w przypadku tej jednostki, przenosimy to rozwiązanie na pozostałe obszary funkcjonowania banku.
Wywalczanie sobie przyczółka na rynku globalnym wymaga od polskich przedsibiorstw więksych projektów inwestycyjnych, co przy ich obecnym bilansie jest nieosiągalne.
W jakim kierunku będzie szła transformacja cyfrowa banku PKO?
Cel jest prosty, chcemy wykorzystać nasze, bardzo zaawansowane, rozwiązania technologiczne do tego, żeby relacje z klientami były w największym stopniu cyfrowe. Chcemy, by proste czynności, wykonywane do tej pory przez doradców i sprzedawców, były zautomatyzowane – te bardziej złożone będą jeszcze przez długi czas wymagały współpracy z kompetentną obsługą, którą bank zapewnia. Korzyść dla nas byłaby oczywista – i pracownicy będą się mogli skoncentrować na tym, co naprawdę służy klientom. Oprócz tego testujemy narzędzia biometryczne dla weryfikacji klientów w oddziałach. Za pomocą skanu twarzy, dłoni lub przy zastosowaniu specjalnego podpisu elektronicznego będzie można zatwierdzać decyzje o otwieraniu kont, płatnościach czy składając rozmaite wnioski. Wierzymy, że przyspieszy to proces obsługi klientów, dlatego w przyszłości chcemy tego rodzaju technologię wprowadzić do wszystkich oddziałów. Nasi klienci są bardzo różnorodni pod względem wieku i wykształcenia, dlatego chcemy dostosować nasze cyfrowe narzędzia do ich potrzeb, np. biometria jest korzystna także dla starszych klientów.
W jakim kierunku według pana będzie się rozwijać bankowość?
Kilka lat temu dominował pogląd, że w przyszłości firmy technologiczne będą oferowały usługi bankowe. To jeden z możliwych scenariuszy, ponieważ już dziś najwięksi giganci technologiczni uruchamiają takie usługi. Pamiętajmy jednak, że bankowość to nie tylko płatności, ale w pierwszej kolejności depozyty i kredyty. Żeby prowadzić taką działalność, trzeba mieć licencję bankową. Uzyskanie takowej wiąże się z koniecznością podlegania ścisłemu reżimowi prawa bankowego. Drugi scenariusz to rozwój fintechów, małych innowacyjnych firm, oferujących nowoczesne rozwiązani technologiczne dla sektora finansowego. To się jednak wiąże z pewnym ryzykiem. Może się okazać, że firmy technologiczne nie będą mogły zapewnić takiego bezpieczeństwa, jakie gwarantują banki. Myślę tu choćby o możliwości handlowania danymi klientów.
Od początku istnienia bankowości najważniejsze było bezpieczeństwo, a klucze, szyfry i hasła należały do najpilniej strzeżonych tajemnic. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest ewolucja banków w kierunku firm technologicznych. Idąc tą drogą, odpowiadamy na wyzwania cyfrowego świata, a jednocześnie gwarantujemy klientom poziom bezpieczeństwa, jakiego od nas oczekują. To jest droga, którą chce podążać PKO Bank Polski.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Coraz częściej korzystamy z usług doradców bankowych »
Bankowość prywatna – luksus w finansach
Zarządzanie finansami Piotr Kwiatkowski PLO rosnącej popularności usług bankowości prywatnej wśród zamożnych Polaków mówi Arkadiusz Przybył, wiceprezes zarządu Banku Zachodniego WBK.
