Ten artykuł możesz także odsłuchać!
Jak wynika z badania Digital IQ. Cyfrowy wyścig firm, tylko połowa ankietowanych pozytywnie ocenia zdolność swoich organizacji do zyskownego wykorzystania technologii cyfrowych.
Badanie Digital IQ, na podstawie którego powstał raport, zostało przeprowadzone już po raz dziesiąty przez Oxford Economics na zlecenie PwC. W badaniach wzięło udział 2216 osób z 53 państw, w tym 45 z Polski i 142 z regionu Europy Środkowo‑Wschodniej. Badaniami objęto kadrę kierowniczą oraz pracowników działów IT zatrudnionych w firmach z różnych sektorów. 62% respondentów reprezentowało organizacje o przychodach powyżej jednego miliarda dolarów amerykańskich, zaś 38% – organizacje o przychodach pomiędzy 500 milionów a jeden miliard.
Rosnąca luka kompetencyjna
Według badania jedynie 44% respondentów z Polski uważa swoją firmę za dojrzałą cyfrowo – to poniżej średniej dla Europy Środkowo‑Wschodniej (47%) i świata (53%). Do barier, które utrudniają uzyskanie wyników z inwestycji w technologie cyfrowe, najczęściej zaliczano brak wykwalifikowanych zespołów. To bardzo niepokojące zjawisko, stanowiące zagrożenie dla harmonijnego przebiegu transformacji cyfrowej, dotyczy aż 69% badanych w Polsce i 63% na świecie. Respondenci wskazali, że ich przedsiębiorstwom brakuje kompetencji w obszarach związanych z cyberbezpieczeństwem, ochroną oraz analityką danych. Poza tym za główne przeszkody w osiągnięciu wzrostu z inwestycji w technologie cyfrowe ankietowani uznali brak wsparcia wewnątrz firmy i mało elastyczne lub zbyt powolne procesy (odpowiednio 31% i 29% wskazań). Ich zdaniem, ze wszystkich wskazanych barier tylko luka kompetencyjna będzie się w przyszłości pogłębiać. Tak twierdzi 38% respondentów w Polsce i 39% na świecie.
Jedynie 44% respondentów z Polski uważa swoją firmę za dojrzałą cyfrowo – to poniżej średniej dla Europy Środkowo‑Wschodniej i świata
TweetnijŁączna wysokość nakładów na inwestycje w technologie cyfrowe nieznacznie wzrosła w ujęciu globalnym w porównaniu z rokiem poprzednim – z 16,8% do 17,9% całości budżetu na technologie informatyczne. Wartość inwestycji w obszarze cyfrowym mieści się w przedziale od 0 do 5% przychodów – takiej odpowiedzi udzieliło w tym roku 71% respondentów z Polski i 57% na świecie. Największą część budżetów na technologie cyfrowe w ostatnich 12 miesiącach pochłonęły przede wszystkim wydatki na IT, operacje oraz rozwój produktów i usług. 44% ankietowanych w Polsce (45% na świecie) wskazało, że od 10 do 19% tych środków jest inwestowane w tzw. technologie wschodzące. Wśród nich na podium znalazły się internet rzeczy, sztuczna inteligencja i robotyka.
Siłą napędową inwestycji w technologie cyfrowe jest przede wszystkim chęć zwiększenia przychodów – tak stwierdziło aż 49% ankietowanych z Polski i 57% ze świata. Tylko 13% polskich firm liczy na zmniejszenie kosztów działalności. Jednak pomimo silnego dążenia do zwiększenia przychodów póki co trzy na cztery firmy w Polsce i niemal połowa na świecie deklarują, że cyfrowe produkty i usługi generują zaledwie od 0 do 5% ich przychodów.
Jak wskazują wyniki badania, 70% ankietowanych członków kadry kierowniczej uważa, że ich organizacje skupiają się na tym, w jaki sposób nowe technologie wpłyną na doświadczenia ludzi – zarówno klientów, jak i pracowników. Szczegółowe wyniki zmieniają nieco ten obraz. Członkowie kierownictwa de facto bardzo rzadko są odpowiedzialni za aplikacje czy usługi na styku z klientem. Ich domeną jest raczej tworzenie strategii oraz planowanie inwestycji. W tej sytuacji poprawa doświadczeń pracowników i klientów ma mniejsze znaczenie niż osiągnięcie przychodów czy poprawa rentowności. O obniżeniu wagi tworzenia lepszych doświadczeń klienta jako jednego z celów inwestycji w technologie cyfrowe świadczą również wyniki badania PwC: w 2015 roku był to priorytet dla 36% respondentów, dziś jest nim tylko dla 16% badanych w Polsce i zaledwie 10% na świecie.
Kto odpowiada za transformację cyfrową w firmie
Jak wykazało badanie, nowymi technologiami w polskich spółkach zajmują się głównie prezesi oraz dyrektorzy ds. informatyki (CIO), którzy niejednokrotnie razem z prezesami podejmują najważniejsze decyzje – 58% respondentów z Polski wskazało tę relację jako najsilniejszą. Pomimo rosnącego znaczenia technologii cyfrowych w nowoczesnym marketingu na rolę relacji pomiędzy dyrektorami ds. informatyki a dyrektorami marketingu wskazało zaledwie 31% ankietowanych, niewiele więcej niż z liderami jednostek biznesowych (24%). W kadrze zarządzającej polskich przedsiębiorstw brak na ogół takich specjalistów, jak: Chief Experience Officer (dyrektor ds. doświadczeń klienta), Chief Digital Officer (dyrektor ds. technologii cyfrowych), Chief Innovation Officer (dyrektor ds. innowacji), Chief Security Officer (dyrektor ds. bezpieczeństwa), Chief Marketing Technologist (dyrektor ds. technologii marketingowych), Chief Data Officer (dyrektor ds. cyfrowych danych). W większych organizacjach niezaadresowanie na poziomie zarządu tych obszarów może skutkować ich marginalizacją albo pominięciem. Tymczasem 21% respondentów z Polski i 12% z innych badanych krajów zgadza się ze stwierdzeniem, że w dobie rewolucji technologicznej kompetencje cyfrowe powinny dotyczyć wszystkich członków zarządu.
Ten tekst jest częścią projektu How to do IT. To twój sprawdzony przewodnik po cyfrowej transformacji i technologiach dla biznesu. Zapisz się na newsletter projektu!
Większość członków kadry zarządzającej nie w pełni uczestniczy w procesie transformacji cyfrowej – zadania, takie jak: określenie celów inwestycyjnych, innowacje oraz tworzenie nowych produktów i usług, znajdują się w domenie prezesa zarządu i/lub dyrektora do spraw IT. Spadła ocena roli prezesa spółki jako lidera transformacji cyfrowej z 97% w roku 2016 do 76% w badaniu z 2017 roku (na świecie 68%). Pozytywnym zjawiskiem jest za to rosnąca odpowiedzialność liderów jednostek biznesowych. Widać to szczególnie w przypadku analizy danych. Choć ciągle jest to obszar działalności departamentu IT (40% w Polsce i 50% na świecie), to jednak zauważalny jest trend wyodrębniania się tej kompetencji w oddzielną jednostkę decyzyjną (31% w Polsce i 32% na świecie).
Kompetencje z zewnątrz
Dużą popularnością cieszy się wykorzystywanie kompetencji i zasobów firm zewnętrznych (40% w Polsce i 35% na świecie), co prowadzi do biernego podejścia przedsiębiorstw do innowacji. Jedynie 11% firm stworzyło stanowisko dyrektora ds. cyfryzacji (CDO). Stosunkowo niewielka grupa organizacji (38% z naszego kraju i 33% globalnie) ma własne zespoły zajmujące się eksplorowaniem nowych technologii. Duża część z nich powołuje doraźnie organizowane grupy projektowe (odpowiednio 20% i 29%). Tylko 42% polskich respondentów deklaruje, że w ich firmach działają zespoły ds. innowacji cyfrowych, ale 71% respondentów twierdzi, że ich organizacja wypracowała usystematyzowane podejście do oceny nowych technologii informatycznych.
Gdy w 2007 roku odbyło się pierwsze badanie kompetencji cyfrowych przeprowadzone przez PwC, organizacje często prosiły dostawców technologii IT i firmy konsultingowe, by pomogły im dostosować daną technologię do działalności gospodarczej. Dziś, mimo obfitości źródeł wiedzy (np. akceleratory, inkubatory, start‑upy, venture capital, crowdsourcing, crowdfunding, oprogramowanie otwarte, laboratoria uniwersyteckie), większość z nich nadal polega na opiniach analityków branżowych, wywiadowni gospodarczych i dostawców. Przedsiębiorcy są także świadomi, że rozwój nowych technologii cyfrowych może oznaczać konieczność zmiany modelu biznesowego firm w ciągu następnych pięciu lat. Na pytanie o to, jakie technologie mogą wymusić wewnętrzne transformacje, respondenci z Polski odpowiadali: internet rzeczy (33%), robotyka (22%) oraz sztuczna inteligencja (20%).
Efektywne wykorzystanie nowych technologii będzie możliwe, pod warunkiem że pracownicy na każdym szczeblu będą do tego odpowiednio przygotowani. Coraz większa część komunikacji z klientem odbywa się za pomocą technologii cyfrowych, dlatego istotne jest ciągłe szkolenie zespołów obsługi klienta, sprzedaży czy reklamy oraz udoskonalanie rozwiązań technologicznych, takich jak CRM, e‑commerce, marketing automation, a także wykorzystywanie kolejnych nowych masowych platform cyfrowych, z których korzystają klienci.
