Wielką nieobecną w październikowym rozdaniu nagród jest matematyka. Nagrody Nobla nie przyznaje się także z informatyki, choć to najbardziej prężnie rozwijająca się dziedzina wiedzy.
Kiedy Alfred Nobel ustanawiał kategorie Nagród Nobla, współczesna informatyka jeszcze nie istniała. Owszem, jako osobna dziedzina wiedzy figurowała matematyka, poprzedniczka informatyki, ale ta nie zyskała uznania słynnego Szweda.
Teoria spiskowa mówi, że powodem pominięcia królowej nauk był romans kobiety, którą Nobel darzył uczuciem, z pewnym matematykiem, Magnusem Gustawem Mittagiem‑Lefflerem. Wynalazca dynamitu miał w ten sposób zapobiec ewentualnemu wyróżnieniu konkurenta. Brzmi romantycznie, choć mało realistycznie.
Bardziej prawdopodobne jest, że szwedzki fundator uznał matematykę za mało praktyczną. W rezultacie za taką, której wpływ na realne życie człowieka jest znikomy. Zdaniem Alfreda Nobla, dziedziny, które mogą pomóc ludzkości, to fizyka, chemia, fizjologia z medycyną, literatura a także działalność pokojowa.
Matematyk musi być młody
Matematycy mogą liczyć za to na Medal Fieldsa. Choć jest on nazywany niekiedy „matematycznym Noblem”, to jego zdobycie jest dużo trudniejsze: ten laur przyznawany jest wyłącznie młodym matematykom, którzy nie ukończyli 40 lat, ale raz na 4 lata! Premia finansowa przy Medalu Fieldsa także bardzo skromna, to jedynie 5500 dolarów kanadyjskich, czyli niewiele ponad 16 tys. złotych.
Ten „Nobel” jest wykonywany z 14‑karatowego złota według projektu kanadyjskiego artysty, R. Taita McKenziego. Ma 6,35 cm średnicy. W 2018 roku nagrodę otrzymali: Caucher Birkar (Iran, Wielka Brytania) Alessio Figalli (Włochy) Peter Scholze (Niemcy) Akshay Venkatesh (Australia).
Nagroda od Google
Informatycy mogą mieć nadzieję na Nagrodę imienia Alana Turinga. Tym wyróżnieniem – ustanowionym na cześć Alana Turinga, brytyjskiego matematyka i jednego z twórców współczesnej informatyki – honorowani są informatycy od 1966 roku. Wysokość nagrody wynosi od niedawna milion dolarów amerykańskich i jest w całości fundowana przez Google’a.
Informatyczny Nobel w zeszłym roku trafił do: Yoshua Bengio z Kanady, Geoffrey Hinton z Wielkiej Brytanii i Yann LeCun z Francji. Nagrodzono ich „za przełomy konceptualne oraz inżynieryjne, które uczyniły głębokie sieci neuronowe krytycznym komponentem Informatyki”.
