Rozwój mediów społecznościowych wyzwala w ludziach skłonność do współpracy i dzielenia się swoim czasem oraz zasobami.
To zjawisko objęło jednak nie tylko zachowania w sferze prywatnej, ale również coraz mocniej wpływa na sferę biznesową widoczną w powstawaniu nowych modeli organizacyjnych, obejmujących zarówno bezpośrednie świadczenie sobie usług przez ludzi, jak również współużytkowanie, współtworzenie, współnabywanie itp. W ramach tego trendu powstały między innymi popularne na całym świecie platformy, takie jak BlaBlaCar czy Airbnb, działające w ramach tzw. ekonomii współpracy i umożliwiające radykalne zwiększenie efektywności wykorzystania zasobów oraz uzyskanie dostępu do dóbr i usług z minimalnym udziałem pośredników. Użytkownicy szczególnie chwalą sobie oszczędność pieniędzy, elastyczność, łatwy dostęp i możliwość spróbowania nowych rzeczy.
Z usług platform powstałych w ramach ekonomii współpracy coraz częściej korzystają Polacy, co pokazuje raport Ekonomia współpracy w Polsce 2016 opracowany przez instytut badania rynku ABR SESTA, firmę doradczą Deloitte i Sieć Sensownego Biznesu, oparty na badaniach przeprowadzonych metodą CAWI (Computer Assisted Web Interview) na próbie 1406 polskich internautów. Ze względu na naturalne rozbieżności w strukturze zebranej próby wyniki zostały przeważone tak, aby odzwierciedlały strukturę populacji użytkowników Internetu w Polsce ze względu na wiek, płeć, wykształcenie i miejsce zamieszkania.
Badania pokazały, że 42,8% użytkowników Internetu w Polsce korzysta, a 92% kojarzy przynajmniej jedną z usług realizowaną w obszarze ekonomii współpracy. Mężczyźni częściej kojarzą współużytkowanie samochodów w miastach (na przykład Uber), współfinansowanie projektów i pożyczki od osób prywatnych oraz streaming wideo i muzyki (na przykład Spotify, WIMP), kobiety z kolei częściej przywołują udostępnianie wspólnego mieszkania lub pokoju na wynajem (na przykład Airbnb) oraz kursy online (na przykład Khan Academy, Skillshare).
Usługi w ramach ekonomii współpracy, dla których częstotliwość korzystania jest najwyższa, to bezpośrednie zakupy produktów rolniczych od ich producentów oraz bezpośrednie świadczenie usług przez osoby prywatne. Około 40% osób korzystających z tych usług robi to przynajmniej raz w miesiącu. Na taki wynik zapewne wpływ ma ich charakter – w tych kategoriach mieszczą się bowiem usługi częstego użytku.
Przeciętnie respondenci znają 3,87 usługi działającej na zasadzie ekonomii współpracy. Największą znajomością wykazują się osoby w wieku 26–35 lat (4,16). Natomiast polscy internauci w wieku 66+ znają średnio aż 4,05 usługi, czyli powyżej średniej. To, ile dany respondent zna usług realizowanych w ramach ekonomii współpracy, zależy także od jego miejsca zamieszkania. Mieszkańcy wsi znają 3,47 usługi, natomiast mieszkańcy miast powyżej 500 tys. mieszkańców – 4,75. Jeśli chodzi o kobiety, to stopień znajomości usług zależy od ich poziomu wykształcenia. Mężczyźni z wykształceniem podstawowym oraz zawodowym znają znacznie więcej usług niż kobiety z tym samym wykształceniem. Tu wyniki wynoszą średnio 3,44 oraz 2,59 znanych usług wśród osób z wykształceniem podstawowym i 3,08 oraz 2,32 wśród tych z wykształceniem zawodowym. Przy wykształceniu średnim ta proporcja niemalże się wyrównuje, a przy wykształceniu wyższym to kobiety znają średnio więcej usług niż mężczyźni (4,70 oraz 4,60). Poziom zadowolenia z ekonomii współpracy jest stosunkowo wysoki, a użytkownicy tym bardziej są skłonni polecać tego rodzaju usługi swoim znajomym.
Ekonomia współpracy ma naturalny potencjał do organicznego rozwoju. Niemalże połowa osób, które tylko słyszały o tego rodzaju usługach, w ciągu najbliższego roku raczej planuje lub zdecydowanie planuje z nich skorzystać. Oznacza to, że można spodziewać się aż 53% więcej przypadków skorzystania z usług ekonomii współpracy. Warto dodać, że uwzględnienie osób, które nie są zdecydowane, czy są zainteresowane tego typu usługami, dałoby dodatkowe 126% potencjalnego wzrostu.
