Zarówno przedsiębiorcy, jak i menedżerowie są coraz bardziej świadomi zagrożeń wynikających ze współpracy z partnerem, na temat którego brak pełnej informacji. Dlatego aż 91% uczestników przeprowadzonego w 62 krajach 14. Światowego Badania Nadużyć Gospodarczych EY uważa, że informacje dotyczące kontrahentów oraz ich beneficjentów są dla nich bardzo ważne.
Wydaje się, że świadomość roli transparentności biznesu rośnie wraz z poziomem rozwoju rynku, gdyż wagę przejrzystości partnerów biznesowych dostrzega 94% respondentów na rynkach rozwiniętych. W Polsce 88% ankietowanych jest zainteresowanych poznaniem informacji o partnerach biznesowych.
Chociaż pojęcie beneficjenta rzeczywistego pochodzi z sektora bankowego, to wyłaniające się obecnie zagrożenia sprawiły, że termin ten znajduje zastosowanie także w innych branżach. Tworzenie skomplikowanych grup kapitałowych czy spółek typu off‑shore jest coraz bardziej powszechne, co powoduje, że ustalenie końcowego dostawcy lub odbiorcy produktów i usług może przysparzać przedsiębiorcom wielu problemów. Niskie standardy etyczne lub nieuczciwość kontrahentów mogą w prosty sposób przełożyć się nie tylko na reputację, ale także na realne straty finansowe firmy. Do tego dochodzą jeszcze przypadki nielegalnych działań tzw. słupów, które znikają z rynku po zawarciu transakcji. Właściwa identyfikacja beneficjenta rzeczywistego dostarcza zatem wiedzy o faktycznym właścicielu przepływającego kapitału i pozwala na ograniczanie nadużyć oraz korupcji w polityce i biznesie.
Korupcja wciąż niebezpieczna
Przedmiotem badania tradycyjnie jest również poziom korupcji postrzegany w danym kraju. W Polsce tylko 12% respondentów jest zdania, że regulatorzy i organy ścigania skutecznie zwalczają to zjawisko. Pod tym względem wyniki wyraźnie odstają od globalnej średniej (33%) odpowiedzi udzielonych przez wszystkich uczestników badania. Jednocześnie co trzeci ankietowany uważa, że praktyki korupcyjne są szeroko rozpowszechnione w polskim biznesie. W poprzedniej edycji badania takiego zdania było 43% respondentów.
Niższy odsetek nie oznacza jednak mniejszej skali występowania tego zjawiska w naszym kraju, ale raczej kulturowe przyzwolenie na etycznie wątpliwe działania, takie jak na przykład drogie prezenty. Co czwarty polski respondent byłby skłonny do nieetycznego zachowania, jeśli miałoby ono pomóc firmie w przetrwaniu kryzysu. 16% badanych mogłoby w tej sytuacji ofiarować kontrahentowi prezent, 14% zaoferowałoby jakąś formę rozrywki, a 8% wybrałoby wręczenie gotówki (zobacz ramkę Skłonność do zachowania nieetycznego). Oczywiście nie wszystkie prezenty są łapówkami, ale warto pamiętać, że wiele firm nie uregulowało kwestii dozwolonych i niedozwolonych korzyści, co utrudnia rozpoznanie nieetycznego zachowania.
Cyberprzestępstwa coraz groźniejsze
Wśród zagrożeń czyhających na firmy coraz częściej wymieniane są cyberprzestępstwa. Z prowadzonych ankiet wynika, że największą świadomość zagrożeń informatycznych mają przedsiębiorstwa z sektora finansowego. W Polsce 54% badanych postrzega je jako poważne ryzyko – to więcej niż średnia wszystkich respondentów (47%). Świadomość firm to pozytywny sygnał w obliczu rosnącej lawinowo liczby cyberataków i postępującej profesjonalizacji cyberprzestępców, ale sama wiedza nie wystarczy. Co istotne, z badania nie wynika, aby świadomość tego rodzaju zagrożeń przekładała się na uszczelnienie zabezpieczeń. Przebadane organizacje dobrze oceniały swoje przygotowanie do zagrożeń informatycznych. Niestety, ataki hakerów, nieuczciwi kontrahenci, karuzele VAT czy techniki socjotechniczne to zjawiska, z którymi przedsiębiorcy są zmuszeni mierzyć się na bieżąco. Brak inwestycji w bezpieczeństwo to wystawianie się na atak przestępców.
Badanie prowadzone było od października 2015 roku do stycznia 2016 roku w 62 krajach. Wzięło w nim udział ponad 2800 respondentów, w tym 50 z Polski. W tym gronie znaleźli się dyrektorzy generalni, finansowi, prawni oraz dyrektorzy ds. zgodności (compliance), a także szefowie audytu wewnętrznego.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Nadużycia w polskich firmach »
Presja sprzyja nadużyciom
Zarządzanie firmą Mariusz Witalis PL, Wojciech Niezgodziński PLZ Badania Nadużyć Gospodarczych EY z 2013 wynika, że Polska w aspekcie zjawisk korupcyjnych oraz zarządzania ryzykiem nadużyć wciąż jeszcze znajduje się na etapie gospodarki rozwijającej się.
